Có thể bạn đã tìm hiểu và thành thạo tiếng Anh nhiều năm, nhưng để hiểu rõ nguồn gốc của tiếng Anh vẫn còn nhiều điều thú vị cần khám phá.
Dù có sự pha trộn của nhiều nguồn gốc, tiếng Anh hiện đại chủ yếu hình thành từ sự kết hợp của tiếng Latin, tiếng Bắc Âu cổ và tiếng Pháp. Tuy nguồn gốc sâu xa của nó vẫn còn là nhiều bí ẩn cần nghiên cứu, nhưng nhiều thông tin được công bố.
Từ “English” có nguồn gốc từ Angle, một trong các bộ tộc Germanic đã di cư đến Anh. Tiếng Anh có mối quan hệ gần gũi với các ngôn ngữ Frisia, nhưng từ vựng lại chịu ảnh hưởng đáng kể từ các ngôn ngữ Germanic khác, cũng như từ tiếng Latin và các ngôn ngữ Romance, đặc biệt là tiếng Pháp/Norman.
Tiếng Anh đã phát triển trong khoảng thời gian hơn 1.400 năm. Dạng cổ nhất của tiếng Anh, được gọi là tiếng Anh cổ (Old English), là một tập hợp các phương ngữ Anglo-Frisia mang đến đảo Anh bởi người Anglo-Saxon vào thế kỉ V. Do đó, thuật ngữ “Anglo-Saxon” thường được sử dụng để chỉ tiếng Anh cổ.
I. Anglo-Saxon – Những người đầu tiên sử dụng tiếng Anh cổ (450-1066 sau Công nguyên)
Tiếng Anh cổ bắt đầu hình thành khi Anh bị xâm lược bởi ba dòng họ Angles, Saxons và Jutes vào thế kỷ thứ V (khoảng năm 450 sau Công nguyên). Lúc đó, dân tộc bản địa ở Anh nói tiếng Xen-Tơ. Hầu hết họ bị đẩy về phía Tây và Bắc do áp đặt từ các thế lực xâm lược, chủ yếu tại những vùng ngày nay là xứ Wales, Scotland và Ireland.
Wales, Scotland và Ireland sử dụng một loại ngôn ngữ tương đồng, được người Anh phát triển thành tiếng Anh cổ, một ngôn ngữ được phát âm và viết khác biệt so với tiếng Anh hiện đại.
Các nhà nghiên cứu ước tính khoảng 85% tiếng Anh cổ không còn được sử dụng nữa. Một số từ còn tồn tại bao gồm: be, strong, water.
II. Sự xâm lược của Norman và Tiếng Anh trung đại (1066 – khoảng 1500)
Sau cuộc xâm lược của Normandy (một phần của nước Pháp hiện nay) vào năm 1066, tiếng Anh cổ tiếp xúc với tiếng Norman cổ, một ngôn ngữ Rôman gần tiếng Pháp.
Tiếng Norman tại Anh sau này phát triển thành tiếng Anglo-Norman, đó là cơ sở để phân biệt tiếng Anh trung đại với tiếng Anh cổ. Từ điển tiếng Anh Oxford chỉ ra rằng tiếng Anh trung đại được sử dụng từ năm 1150 đến năm 1500.
Giai đoạn đầu: Dân thường nói tiếng Anh cổ, quý tộc nói tiếng Norman
Ở giai đoạn ban đầu, tầng lớp quý tộc nói tiếng Norman trong khi dân thường tiếp tục sử dụng tiếng Anglo-Saxon. Người Norman mang đến một lượng lớn từ ngữ liên quan đến chính trị, pháp luật, nghệ thuật và tôn giáo. Hơn 10,000 từ vựng được người Norman thêm vào tiếng Anh cổ.
Giai đoạn sau: Tiếng Anh – Norman được dung hợp với nhau
Từ năm 1337 đến năm 1453, “Chiến tranh Trăm Năm” giữa hoàng tộc Anh (do các vương công của xứ Anjou thống trị) và hoàng tộc Pháp đã diễn ra, với nhiều giai đoạn vượt trội của Pháp.
Tiếng Norman, ban đầu đã gần gũi với tiếng Pháp, sau đó thêm sự ảnh hưởng văn hoá Pháp, đã trở thành một ngôn ngữ hòa quyện mạnh mẽ, được sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực và tầng lớp.
III. Tiếng Anh cận đại (1500 – 1800)
Các biến đổi đáng chú ý của tiếng Anh trong giai đoạn này là:
Quá trình Great Vowel Shift (1350-1700) đã diễn ra, giúp đơn giản hóa và chuẩn hóa cách phát âm trong ngôn ngữ.
Năm 1611, Kinh thánh được dịch lần đầu tiên sang tiếng Anh.
Sự phát triển của ngành hàng hải và in ấn đã làm cho tiếng Anh trở nên phổ biến trên các tài liệu ở nhiều nơi trên thế giới.
Sự tiến bộ trong lĩnh vực khoa học đã dẫn đến việc xuất hiện nhiều từ vựng mới về vật lý, hóa học, sinh học, địa lý, thiên văn học,…
IV. Tiếng Anh hiện đại (1800 đến nay)
Đó là thời kỳ hoàng kim của Đế quốc Anh khi họ chiếm 1/4 diện tích đất liền trên thế giới làm lãnh thổ và thuộc địa.
Nhờ đó, tiếng Anh trở thành ngôn ngữ toàn cầu đầu tiên. Đồng thời, việc kết nạp ngôn ngữ từ nhiều thuộc địa đã dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của từ vựng.
Sau khi giành lại độc lập, nhiều thuộc địa tiếp tục sử dụng tiếng Anh theo cách riêng của họ. Tiếng Anh chiếm ưu thế ở Bắc Mỹ, Ấn Độ, Úc, và một số quốc gia Châu Phi,…
Vào thế kỷ 20, Hoa Kỳ trở thành một siêu cường sau Thế Chiến thứ II, tăng cường việc lan rộng tiếng Anh ra toàn cầu.
Đến nay, tiếng Anh hiện đại có khoảng 170.000 từ vựng. Con số này vẫn tiếp tục tăng lên do sự phát triển của khoa học, công nghệ, ngành nghề mới, và sự lan rộng của xu hướng toàn cầu hóa.
Có thể bạn quan tâm: Nguồn gốc 5 thành ngữ tiếng Anh thông dụng – có thể bạn chưa biết
